Το Εργαστήριο Σκηνικής Πράξης και Λόγου, του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Πατρών, με αφορμή τα 170 χρόνια από τη γέννηση του Σπυρίδωνος Περεσιάδη στο Μεσορρούγι Αχαΐας και τα 130 χρόνια από την πρώτη παρουσίαση του έργου του Η Γκόλφω, διοργανώνει υπό την αιγίδα του ΥΠ.ΠΟ. επιστημονικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις στο Πανεπιστήμιο Πατρών και στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας (Αίθουσα Μπάρρυ), από τις 16 Οκτωβρίου, με αποκορύφωμα το διήμερο 24-25 Οκτωβρίου 2024.

Οι εκδηλώσεις που υποστηρίζονται από το Ίδρυμα Ι&Ε Τοπάλη, την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, τον Δήμο Πατρέων κ.ά αποσκοπούν στην προσέγγιση και ανάδειξη του σπουδαίου αυτού θεατρικού έργου του Αχαιού δημιουργού, που με τη δύναμη και την αλήθεια του εξακολουθεί να τέρπει και να συγκινεί το θεατρόφιλο κοινό και γενιές καλλιτεχνών όλων των μορφών έκφρασης, από τους συγγραφείς και τους ηθοποιούς έως τους κινηματογραφιστές, τους μουσικούς κ.ο.κ.

Από τον Περεσιάδη στον Δημητριάδη

Στις 24/10/2024, στις 21:00 θα γίνει η πρώτη σκηνική ανάγνωση του έργου του Συγγραφέα και Ομότιμου Διδάκτορα Πανεπιστημίου Πατρών, Δημήτρη Δημητριάδη Πανελλήνιον, που συνομιλεί διακειμενικά και δραματουργικά με την Γκόλφω του Περεσιάδη. Παίζουν φοιτητές της Δραματικής Σχολής «Δήλος» με ευθύνη διδασκαλίας-σκηνοθεσίας του Σίμου Κακάλα, στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πατρών (θέατρο Μπάρρυ). Μετά την παράσταση θα ακολουθήσει διάλογος με τον συγγραφέα Δημήτρη Δημητριάδη, ο οποίος θα παρευρίσκεται στις εργασίες όλου του αφιερώματος.

Συμμετέχουν οι φοιτητές της Δραματικής Σχολής «Δήλος»

Μαρία Ελένη Αγγελαδάκη
Σταυρούλα Αγορά
Δέσποινα Αλωνιστιώτη
Δανάη – Στέλλα Αμαλβυτσιάμη
Αγγελική – Ελευθερία Αντωνιάδη
Αγγελική Πηνελόπη Βάσση
Μαρία Γαληνού
Γεώργιος Εφραιμίδης
Ευγένιος Καβαλέρος
Καλλιόπη Κανελοπούλου – Στάμου
Μαρία Ζωή Καραμιχαήλ
Στεφανία Καριμάλη
Μάριος Λαγγής
Βασίλειος Λαζαρίδης
Επαμεινώνδας Μητσοστέργιος
Πάρις Οικονόμου
Νικόλαος Πλασκασοβίτης
Σοφία Σεραφείμ
Αλκιβιάδης Στασινός
Σωτήριος Τσουκλείδης
Παναγιώτης Τσούλης
Μαρία Γεωργία Χριστοδούλου
Κωνσταντίνος Ζιώγος

Διδασκαλία/σκηνοθεσία: Σίμος Κακάλας

 

Από τον Περεσιάδη στον Δημητριάδη 
Από την μαύρη Στύγα και τα νερά της αρχίζει ο Περεσιάδης να αφηγείται την ιστορία του αδιέξοδου έρωτα δύο καταραμένων ψυχών, του Τάσου και της Γκόλφως. «Θάνατον δὲ τὸ ὕδωρ φέρει τοῦτο καὶ ἀνθρώπῳ καὶ ἄλλῳ ζῴῳ» μας λέει ο Παυσανίας. Μοιάζει έτσι σαν να ρίχνει από την αρχή το σκοτάδι σε μια ανέφελη συνεύρεση των δύο νέων, που μόλις είδαμε στην αρχή να εξομολογούνται μια βαθιά και ανυπόκριτη αγάπη, στην Πρώτη Πράξη του έργου Γκόλφω. Το Μαυρονέρι, θα χαράξει τη μοίρα τους. Από το 1893 έως τις μέρες μας η Γκόλφω γράφει την δική της ιστορία άλλοτε στη σκηνή, άλλοτε στο ραδιόφωνο, στον μπερντέ ή στο τραγούδι. Αναπνέει και επιβάλλεται σε καιρούς δύσκολους όπως μέσα στην Γερμανική Κατοχή, όπου μετατρέπεται σε οπερέτα και  ξαναγεννιέται στην Μεταπολίτευση με την παράσταση Μια ζωή Γκόλφω του Ελεύθερου Θεάτρου. Ακολουθούν πολλές εκδοχές, διασκευές, παραστάσεις, εικονογραφήσεις. Όλα με μια αγωνία να φτάσουν στον πυρήνα αυτού του ιδιαίτερου δράματος που ανήκει στη σφαίρα των άχρονων και μοναδικών έργων παγκοσμίως, τα οποία έχουν διαχρονική και πανανθρώπινη αξία, καθρεφτίζοντας αρχετυπικές καταστάσεις του ερωτικού πάθους και της βίας . Αν ξαναθυμηθούμε τα Ύδατα της Ωκεανίδας Στυγός , θα δούμε ότι γέννησε μεταξύ άλλων το Κράτος και τη Βία. Σ’ αυτόν τον βίαιο  και αφόρητο πόνο περιέρχεται κάθε νεαρή ψυχή μετά από την προδοσία.

«Τι τα θες, ό,τι κι αν πεις, το καλύτερο έργο, δεν έχουμε άλλο, εγώ δεν ξέρω καλύτερο, το  εθνικό μας δράμα, και να σάς πω και κάτι; Εμείς είμαστε αυτό.» λέει στο έργο του Πανελλήνιον ο Δημήτρης Δημητριάδης. Εδώ ο σύγχρονος Έλληνας αυτοπροσδιορίζεται, βιώνοντας παράλληλα την σκηνική εμπειρία και την πραγματικότητα. Στο πατάρι διαδραματίζεται  μία «Γκόλφω» και από κάτω, στα υπόγεια της κοινωνίας, ένα δράμα που σχολιάζεται συνεχώς τόσο από το κοινό, όσο και από τους ηθοποιούς, οι οποίοι αγωνίζονται να ολοκληρώσουν, ενώ διαρκώς ένα εμπόδιο, ένας θρήνος, τους διακόπτει. Η γραφή του Δημητριάδη θαρραλέα, συνομιλεί με τον Περεσιάδη :

«Χωρίς για, να λογιάσουμε, να βάλομε στο νου μας

Πως είναι πέλαγο η ζωή, επιάσαμε αγάπη.

Μας μέθυσ’ η αγάπη μας, εσκότισε το νου μας,

Τα μάτια μας εθάμπωσε και τι ‘ναι μπρος μου διόλου

Να ιδούμε δεν μας άφηκε. Τη φτώχεια, που μπροστά μας

Σαν καταβόθρα λαίμαργη το στόμα της ανοίγει

Να πιει την ευτυχία μας, δεν είδες, δεν την είδα.»

Ο υπολογιστής Τάσος έχει διαχρονικά επιχειρήματα , όπως και ο Ιάσονας όταν συζητά με την Μήδεια για την απόφασή του να κάνει άλλο, βασιλικό γάμο, αφήνοντάς την. Η Γκόλφω ζει το ξερίζωμα της Μήδειας και δεν μπορεί να γυρίσει πίσω. Η αγάπη της αυτή δεν έχει επιστροφή και εδώ είναι το ύψιστο δραματικό σημείο στο έργο τόσο του ενός (Γκόλφω)  όσο και του άλλου (Πανελλήνιον) συγγραφέα που μας απασχολούν.

Με αφορμή αυτή, την πρώτη σκηνοθεσία του έργου του Δημήτρη Δημητριάδη, στο πλαίσιο μια μεγάλης, πολύπλευρης ερευνητικής προσέγγισης που συνδέει την θεωρία με την πράξη του θεάτρου υπό τον γενικό τίτλο : «Γκόλφω, η αθάνατη ηρωΐδα του Σπυρίδωνος Περεσιάδη», έρχεται στην Πάτρα ο Θεσσαλονικιός συγγραφέας για να συνομιλήσει με το κοινό, να δεχτεί ερωτήσεις και να μας κάνει για λίγο κοινωνούς των δικών του κρυφών υλικών της δημιουργίας. Ο Δημητριάδης είναι Επίτιμος Διδάκτορας του Πανεπιστημίου Πατρών, με μεγάλο έργο τόσο συγγραφικό όσο και μεταφραστικό. Βραβεύτηκε στα 11αΚαβάφεια (2009) για το έργο του. Το 2010, ήταν το τιμώμενο πρόσωπο στο περίφημο παρισινό θέατρο Odéon-Théâtre de l’Europe, το οποίο, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του OlivierPy, τον αναγόρευσε Σύγχρονο Ευρωπαίο Συγγραφέα της Χρονιάς.

Τον Οκτώβριο 2011 του απονεμήθηκε το μετάλλιο Chevalier dans l'ordre des Arts et des Lettres. Παράλληλα, από τον Ιανουάριο έως το Μάιο του 2013 πραγματοποιήθηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση μεγάλο αφιέρωμα, που περιελάμβανε μια σειρά εκδηλώσεων με αναλόγια έργων του, καθώς και αναμεταδόσεις από το κανάλι France Culture. Στο Φεστιβάλ της Avignon (επίσημο πρόγραμμα) παραστάθηκε το καλοκαίρι του 2014 Ο Κυκλισμός του τετραγώνου, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καρατζά. Στο ίδιο Φεστιβάλ, το 2015, στην Opéra Grand Avignon, ανέβηκε η Ομηριάδα, σε μουσική Martin Romberg με την ORCHESTRE RÉGIONAL AVIGNON-PROVENCE. Από το 2021 ανήκει στο διοικητικό συμβούλιο της Ε.Λ.Σ.

Το έργο Πανελλήνιον θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά από την Δραματική σχολή «Δήλος» , με υπεύθυνο καθηγητή υποκριτικής τον Σίμο Κακάλα, στο «Μπάρρυ», την Πέμπτη, 24/10/2024, στις 21.00.

Μαρία Φραγκή

 

*Η φωτογραφία του Δημήτρη Δημητριάδη είναι του φωτογράφου Μηνά Τσίτσα

Η φωτογραφία της προωθητικής κάρτας είναι του φωτογράφου ΘάνουΤσάκαλου